Δευτέρα 19 Νοεμβρίου 2012

Το πάρτι στους δήμους δεν τελειώνει ποτέ!

Σε «ανοιχτή πληγή» της δημόσιας διοίκησης αναδεικνύεται η τοπική αυτοδιοίκηση, καθώς οι αγριότητες υπαλλήλων των ΟΤΑ προς τον Γερμανό πρόξενο αλλά και το «αντάρτικο» των δημάρχων απέναντι στην εφαρμογή του νόμου για τη διαθεσιμότητα, αποτελούν απλώς και μόνο την «κορυφή του παγόβουνου» καθ' όλη την περίοδο της μεταπολίτευσης, όπου η Τοπική Αυτοδιοίκηση αποτέλεσε «άντρο» πελατειακών σχέσεων και ανάπτυξης φαινομένων κακοδιοίκησης και διαφθοράς.

Παρά το γεγονός ότι η οικονομική συμμετοχή των ΟΤΑ στο χρέος της χώρας αποτελεί ποσοστό της τάξης του 0,8%, η Τοπική Αυτοδιοίκηση αποτέλεσε το μακρύ χέρι του πολιτικού συστήματος τα τελευταία 30 χρόνια, παίρνοντας τον τίτλο του πρωταθλητή σε φαινόμενα κακοδιαχείρισης.

Παράνομες προσλήψεις, αδυναμία διαχείρισης σημαντικών αρμοδιοτήτων, «ρουσφετολογικές» μετακινήσεις εργαζομένων από τομείς αιχμής (καθαριότητα) σε γραφεία με αποτέλεσμα να δημιουργούνται πλασματικές ανάγκες σε προσωπικό, σκάνδαλα σε πολεοδομίες και γραφεία που παρείχαν βεβαιώσεις ιθαγένειας, αποτελούν μερικά από τα χαρακτηριστικά της άσκησης εξουσίας στους δήμους που «αντρώθηκαν» τα τελευταία 30 χρόνια στη λογική της διεκδίκησης πόρων από την κεντρική εξουσία και εκβιάζοντας κράτος και κοινωνία με την αποκομιδή των σκουπιδιών.

Υπό την απειλή των σκουπιδιών που συσσωρεύονταν στους δρόμους, οι υπάλληλοι των ΟΤΑ «κέρδισαν» επί υπουργίας Προκόπη Παυλόπουλου την ενσωμάτωση του εκλογικού επιδόματος στις αποδοχές τους, ενώ παράλληλα σε κάθε εκλογική διαδικασία διεκδικούσαν επιπλέον αμοιβή για την εργασία που προσέφεραν.

Σήμερα, οι δραστικές μειώσεις στις αποδοχές και η απειλή των απολύσεων έχουν διαμορφώσει ένα πολεμικό κλίμα στους δήμους, που βρίσκει τους δημάρχους ανήμπορους να αντιδράσουν απέναντι στους εργαζόμενους που στην πλειοψηφία τους έχουν προσλάβει οι ίδιοι στο παρελθόν.

Μείωση πόρων
Η Τοπική Αυτοδιοίκηση «μπήκε» στο μάτι της τρόικας από το πρώτο Μνημόνιο και μέχρι σήμερα οι πόροι των δήμων έχουν μειωθεί κατά 60%. Οι διοικήσεις αρκετών ΟΤΑ έφτασαν σε σημείο να καταβάλλουν μόνο τη μισθοδοσία, καθώς ο υψηλός δανεισμός που διαθέτουν καθιστά απαγορευτική κάθε άλλη επένδυση. Με τον Καλλικράτη μπήκαν όρια στη δανειοδότηση των ΟΤΑ και προβλέφθηκε πρόγραμμα οικονομικής εξυγίανσης που όμως δεν εφαρμόστηκε πλήρως, με αποτέλεσμα να απαιτούνται νέες παρεμβάσεις για τη «διάσωση» των ΟΤΑ.

Παρά τις σημαντικές κατακτήσεις της Τοπικής Αυτοδιοίκησης τα προηγούμενα χρόνια (δημιουργία δικτύων υποδομών, δίκτυα κοινωνικών υπηρεσιών, μεταφορά αρμοδιοτήτων με τον Καλλικράτη), οι δήμαρχοι και οι διοικήσεις των ΟΤΑ, δέσμιες των εξαρτήσεων που έχουν με τους εργαζόμενους, δεν είναι ικανές να αναζητήσουν λύσεις προκειμένου να διαχειριστούν την οικονομική κρίση.

Οι υποδειγματικοί ΟΤΑ
Ακόμα και φωτεινά παραδείγματα υποδειγματικών ΟΤΑ που προσέφεραν πρότυπες υπηρεσίες στους πολίτες, όπως επίσης και η παροχή κοινωνικών υπηρεσιών (βοήθεια στο σπίτι) σε μια περίοδο οικονομικής κρίσης που βιώνει η χώρα, καταρρέουν καθώς δεν είχαν χτιστεί σε στέρεες και μόνιμες βάσεις.

Εξαίρεση αποτελούν οι δήμοι Ιλίου, Αμφιλοχίας, Καλλιθέας, Παλαιού Φαλήρου, που όχι μόνο δεν εμφανίζουν έλλειμμα, και δεν έχουν οφειλές, αλλά ταυτόχρονα βρίσκονται σε τροχιά ανάπτυξης.

Το μυστικό της επιτυχίας τους, σύμφωνα με τους ίδιους τους δημάρχους, βασίζεται στο τρίπτυχο «διαφάνεια - δουλειά - νοικοκύρεμα». Αποφεύγουν τα δάνεια και στις περιπτώσεις που υπάρχουν, πληρώνουν τις δόσεις πριν από τη λήξη τους, απορροφούν ευρωπαϊκά προγράμματα και ακόμα και σήμερα που επικρατεί στασιμότητα σε έργα, αυτοί συνεχίζουν να υλοποιούν και να σχεδιάζουν τα επόμενα.

ΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ
Νέο γύρο καταλήψεων ξεκινά από σήμερα η ΠΟΕ-ΟΤΑ, ενώ από τη Δευτέρα εντείνει τις κινητοποιήσεις σε όλες τις υπηρεσίες των δήμων όπως σε παιδικούς σταθμούς και ΚΕΠ. Ταυτόχρονα ξεκινούν νέο «κύμα» καταλήψεων σε ΧΥΤΑ και αμαξοστάσια. Παράλληλα, η Ομοσπονδία καλεί ΚΕΔΕ και ΠΕΔΑ να αναστείλουν τη λειτουργία των δήμων.

Ποια είναι η ΠΟΕ-ΟΤΑ
Ενα σκληρό συνδικάτο με όπλο τα... σκουπίδια
Με όχημα τα σκουπίδια και μόνιμη στήριξη το πολιτικό σύστημα που πάντα έριχνε «γέφυρες συνεννόησης» με τους συνδικαλιστές, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων στους ΟΤΑ κατόρθωσε μέσα στο πέρασμα των τελευταίων δεκαετιών να αναδειχθεί σε ένα από τα ισχυρότερα συνδικάτα της χώρας.

Η παραμονή επί χρόνια στο τιμόνι της ΠΟΕ-ΟΤΑ του Θέμη Μπαλασόπουλου, ενός κατά κοινή ομολογία σκληρού συνδικαλιστή, συνέβαλε στη συντήρηση ενός μετωπικού κλίματος που έχει σφραγίσει το προφίλ της Ομοσπονδίας.

Επί 11 ολόκληρα χρόνια το μεγαλύτερο συνδικάτο των δημοτικών υπαλλήλων κατορθώνει να πρωταγωνιστεί σε έναν «υπέρ πάντων αγώνα» καθοδηγώντας τους 70 χιλιάδες απασχολούμενους στην Αυτοδιοίκηση σε σύγκρουση με την κυβέρνηση, ενώ δεν έχουν λείψει οι ακρότητες ή οι προπηλακισμοί εναντίον δημάρχων.

«Αξέχαστη» παραμένει η απεργία που είχαν κηρύξει οι δημοτικοί υπάλληλοι το 1992. Οι πολυήμερες κινητοποιήσεις των εργαζόμενων στην καθαριότητα, είχαν προκαλέσει τη σκληρή δήλωση του τότε πρωθυπουργού Κ. Μητσοτάκη, που είχε πει ότι «ο τελευταίος που θα πεθάνει από τα σκουπίδια είμαι εγώ». Οι εργαζόμενοι απάντησαν άμεσα, στέλνοντας δύο απορριμματοφόρα να αδειάσουν όλο το περιεχόμενό τους μπροστά στην είσοδο του σπιτιού του Κ. Μητσοτάκη, στη Γλυφάδα.

«Ομηροι» οι πολίτες
Σε κάθε μάχη με την εκάστοτε κυβέρνηση, το συνδικάτο κατορθώνει να ικανοποιεί τα αιτήματα του κλάδου, θέτοντας όμως σε δοκιμασία εκατομμύρια πολίτες. Κανείς άλλωστε δεν μπορεί να ξεχάσει τις «καθιερωμένες» απεργίες των εργαζόμενων στην καθαριότητα παραμονές Χριστουγέννων ή Πάσχα.

Πρόσφατες είναι και οι σκηνές όπου οι συνδικαλιστές των ΟΤΑ κυνηγούσαν στους δρόμους της Αθήνας τον πρώην υπουργό Εσωτερικών κ. Χ. Καστανίδη ο οποίος αναζητούσε γραφείο για να παραχωρήσει συνέντευξη Τύπου. Ο πρώην υπουργός είχε απειλήσει με απόλυση όλους τους εργαζομένους στην καθαριότητα εάν δεν σταματούσαν την απεργία στην αποκομιδή των σκουπιδιών. Βέβαια η απειλή για απολύσεις αποσύρθηκε καθώς βρέθηκε συμβιβαστική λύση λίγες ημέρες αργότερα.

Πελατειακές σχέσεις
30 χρόνια διορισμοί χωρίς έλεγχο

Οι ανεξέλεγκτες προσλήψεις στους ΟΤΑ συνεχίστηκαν και στις δημοτικές επιχειρήσεις. Διαβατήριο για την είσοδο ήταν οι πολιτικές εξαρτήσεις
Το σφιχταγκάλιασμα μεταξύ συνδικαλιστών και δημάρχων έχει τις ρίζες του στον τρόπο με τον οποίο προσλήφθηκε μεγάλη μερίδα των εργαζομένων στους ΟΤΑ κατά τα τελευταία χρόνια, καταγράφοντας με τον πλέον χαρακτηριστικό τρόπο το φαινόμενο των πελατειακών σχέσεων. Οι δεσμοί εργαζομένων - δημάρχων δικαιολογούν την «ανταρσία» των διοικήσεων των δήμων να υπογράψουν τα έγγραφα της διαθεσιμότητας.

Από τα μέσα της δεκαετίας του '80 οι δημοτικές αρχές χωρίς έλεγχο μονιμοποιούσαν τους συμβασιούχους σε προγράμματα αυτεπιστασίας, για να ενισχύσουν την καθαριότητα και τις τεχνικές υπηρεσίες. Οι ανεξέλεγκτες προσλήψεις στους ΟΤΑ συνεχίστηκαν και κατόπιν στις δημοτικές επιχειρήσεις, όπου γίνονταν διορισμοί χωρίς έλεγχο από το κράτος. Διαβατήριο για την είσοδο στον δήμο ήταν οι πολιτικές σχέσεις με τη δημοτική αρχή.

Ακολούθησαν οι μονιμοποιήσεις συμβασιούχων, οι οποίοι χωρίς τον έλεγχο του ΑΣΕΠ διορίζονταν ύστερα από σχετικές τροπολογίες της Βουλής, καθώς προβλεπόταν ότι κάλυπταν πάγιες και διαρκείς ανάγκες έπειτα από 24 μήνες συνεχούς παρουσίας.

Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα δήμου της Αττικής που μονιμοποίησε σε δημοτική επιχείρηση 150 εργαζομένους με κοινοτικό πρόγραμμα, οι οποίοι προσελήφθησαν μέσω ΟΑΕΔ με τη δικαιολογία ότι καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες. Μετά την αλλαγή της δημοτικής αρχής ο νέος δήμαρχος δεν επιθυμούσε να συνεχίσουν την εργασία τους στον δήμο, κατηγορώντας την προηγούμενη διοίκηση για παράνομες προσλήψεις.

Τελικά, παρόλο που κάλυπταν πάγιες και διαρκείς ανάγκες, μεταφέρθηκαν στη Νομαρχία Αθηνών και τοποθετήθηκαν σε διάφορες υπηρεσίες. Σύμφωνα με καταγγελίες, οι διοικήσεις συγκεκριμένων δήμων πλήρωναν κανονικά τους εργαζομένους σε περιόδους απεργίας.

Στον Δήμο Αθηναίων, επί δημαρχίας Ν. Κακλαμάνη, η διοίκηση ζητούσε επιμόνως την έγκριση συμβασιούχων στην καθαριότητα, την ίδια στιγμή που 204 εργάτες στην αποκομιδή των σκουπιδιών είχαν μεταφερθεί σε γραφεία, όπως αναφέρει πόρισμα των επιθεωρητών Δημόσιας Διοίκησης.

Η έλλειψη εσωτερικού ελέγχου στους ΟΤΑ έχει αναδείξει τις υπηρεσίες της Πολεοδομίας, καθώς και των γραφείων που έχουν την ευθύνη των μεταναστών, ως «πρωταθλητές» στη διαφθορά. Πόρισμα των επιθεωρητών Δημόσιας Διοίκησης αναφέρει την παρουσία κυκλώματος υπάλλήλων και συγγενών τους σε δήμους της Ανατολικής Αττικής, όπου υπάρχουν ενδείξεις ότι χρηματίζονταν προκειμένου να παραδώσουν τις άδειες παραμονής σε μετανάστες.

Σύμφωνα με τις εκθέσεις του επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης, «πρωταθλητές» στη διαφθορά είναι οι Πολεοδομίες, καθώς καταγράφονται εκατοντάδες υποθέσεις παρατυπιών και παρανομιών σε εκδόσεις οικονομικών αδειών, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις ελέγχονται οι τραπεζικοί λογαριασμοί καταθέσεων υπαλλήλων που κατηγορούνται για σοβαρά αδικήματα.

Συνήγορος Πολίτη - Επιθεωρητής Δημ. Διοίκησης
Εκθέσεις-καταπέλτης για κακοδιαχείριση

«Η κακή οικονομική κατάσταση των δήμων σχετίζεται με το ότι η διαχείριση των οικονομικών γίνεται με όρους ψηφοθηρικούς», τονίζει ο Λ. Ρακιντζής
Στο σύνολό τους ανεξάρτητες αρχές και ελεγκτικοί μηχανισμοί του κράτους συνηγορούν ότι στον χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης τα προηγούμενα χρόνια πραγματοποιήθηκε ένα πάρτι κακοδιαχείρισης, που αφορούσε κυρίως τον υψηλό δανεισμό αρκετών δήμων αλλά και φαινόμενα κακοδιοίκησης.

Συγκεκριμένα, ο Συνήγορος του Πολίτη στο πόρισμά του για το 2010 αναφέρει ότι τα φαινόμενα κακοδιοίκησης που καταγράφονται στους ΟΤΑ, με βάση τις καταγγελίες που έχουν κατατεθεί στην ανεξάρτητη αρχή, αφορούν το 17,5% στο σύνολο του Δημοσίου.

Ο γενικός επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης Λ. Ρακιντζής υπήρξε καταπέλτης στο παρελθόν έναντι των αιρετών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, καθώς έχει δηλώσει δημόσια ότι «η κακή οικονομική κατάσταση των περισσότερων δήμων σχετίζεται με το ότι η διαχείριση των οικονομικών δεν γίνεται με όρους οικονομικούς, αλλά ψηφοθηρικούς, πλέον των αμαρτωλών δημοτικών επιχειρήσεων, που στις περισσότερες περιπτώσεις δεν προσφέρουν τίποτε».

Χαρακτηριστικό παράδειγμα της κακοδιοίκησης αποτελεί η χωρίς όρια δανειοδότηση των δήμων μέχρι και τη θεσμοθέτηση του Καλλικράτη, που σήμερα τους οδηγεί σε οικονομικά αδιέξοδα και αλλεπάλληλες ρυθμίσεις από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων με δεδομένη τη μείωση των ΚΑΠ κατά 60%.

Σύμφωνα με στοιχεία του υπ. Εσωτερικών, το 2010 οι πρωταθλητές στη δανειοδότηση ήταν: Δήμος Φυλής 358%, Δήμος Αμαρουσίου 284%, Δήμος Περάματος 264%, Δήμος Αχαρνών 264%, Δήμος Πειραιώς 229%, Δήμος Σπάτων-Αρτέμιδος 209%, Δήμος Αγιάς 206%, Δήμος Δίου - Ολύμπου 195%, Δήμος Ρόδου 191%, Δήμος Καρδίτσας 188%.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τα δάνεια που είχαν λάβει οι δήμοι Ζωγράφου και Αχαρνών από ξένες τράπεζες και δεν εξυπηρετούνταν παραλίγο να «μπλοκάρουν» τη δόση προς τη χώρα από πλευράς του ΔΝΤ, το καλοκαίρι του 2011.
ΝΙΚΟΣ Β. ΤΣΙΤΣΑΣ - ΑΦροδιτη ΚΑΡΙΜΑΛΗ

Αφιέρωμα στους δήμους στο FORUM

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου